Geçtiğimiz hafta Los Angeles ve çevresinde meydana gelen yıkıcı yangınlar, iklim krizine karşı ne kadar savunmasız olduğumuzu bir kez daha gözler önüne serdi. 24 kişinin ve sayısız hayvanın ölümüne yol açan, 180.000 kişinin tahliye edilmesine neden olan, 39 bin dönümlük alanı ve 12 binden fazla yapıyı kül eden bu yangınların sebebi yerel yönetimin yetersizliği ya da komplo teorileri olarak gösterilse de esas suçluyu görmezden gelmek imkânsız.
Yangınlar Neden Arttı?
Kaliforniya’da her yıl ortalama 4 binden fazla orman yangını çıkıyor. 2020 yılında Kaliforniya'da meydana gelen orman yangınları, eyalet tarihindeki en yıkıcı felaketlerden biri olarak kaydedilmişti. Bu yangınlar sonucunda yaklaşık 4,1 milyon hektar alan yanmış, 13.887 bina tahrip olmuş ve 37 kişi hayatını kaybetmişti. Ayrıca, yangınların neden olduğu hava kirliliği milyonlarca kişinin sağlığını tehdit etmiş, özellikle solunum yolu hastalıkları riskini artırmıştı.
Sıcaklık rekorları kıran yazlar, giderek uzayan kuraklık dönemleri ve rüzgârların şiddetlendirdiği yangınlar, Kaliforniya’yı her yıl daha savunmasız hâle getiriyor. Bu defa da durum farklı olmadı; rüzgârın taşıdığı kıvılcımlar, kurumuş bitki örtüsüyle birleşerek hızla büyüdü ve durdurulması güç bir felakete dönüştü. Ancak bu yangınlar, sadece bir doğal afet olarak değil, aynı zamanda insanlığın doğayla olan ilişkisini sorgulaması gereken bir uyarı olarak görülmeli.
Ateşi Körükleyen İklim Krizi
İklim değişikliği, yangınların en büyük tetikleyicisi. Daha sıcak hava, nem oranını düşürerek ormanlık alanları kuru yapraklar gibi kolay tutuşur hâle getiriyor. Kuraklık ise yangın söndürme kaynaklarını kısıtlıyor.
Ancak kriz yalnızca fiziksel değişimlerden ibaret değil; bu aynı zamanda bir insanlık krizi. 100 yıl önce nadiren rastlanan büyük yangınlar, artık her birkaç yılda bir yaşanan bir norm hâline geldi. Bu yeni “normal”, aslında küresel ölçekte yarattığımız çevresel tahribatın bir yansıması.
İnkârın ve İhmallerin Bedeli
Yangınlarla ilgili komplo teorileri sosyal medyada dolaşırken, asıl gerçekler gölgede kalıyor. “Uzaydan gelen lazerler” veya “kasıtlı çıkarılan yangınlar” gibi asılsız iddialar, dikkatimizi iklim krizinin gerçek nedenlerinden uzaklaştırıyor.
Komplo teorileri, karmaşık ve korkutucu olayları basit ve anlaşılabilir nedenlere bağlama ihtiyacımızın bir sonucu. Yangınların ardındaki gerçek nedenler hem çözülmesi zor hem de bireysel sorumluluğumuzu artıran faktörler. Bu yüzden, insanlar sorumluluğu dışsal bir güce atfetmeyi tercih ediyor.
Bu tür teoriler sadece bilgi kirliliği yaratmakla kalmıyor, aynı zamanda çözüm üretme süreçlerini de yavaşlatıyor. Kamuoyu, asıl sorun olan iklim krizi ve yetersiz politikalar yerine bu asılsız iddialara odaklandığında dikkatler çözümden uzaklaşıyor. Ayrıca, komplo teorileri üzerinden yayılan güvensizlik, bilimsel uyarılara ve iklim politikalarına olan inancı da zayıflatıyor.
Uyanma ve Harekete Geçme Zamanı
Bu felaketlerin ardındaki ana nedenin iklim krizi olduğunu kabul etmeden çözüm üretmek imkânsız. Bilim insanlarının açıklamalarını ve verilerini dikkate almak, komplo teorilerine karşı en güçlü savunmamız.
Ormanların küle dönmesi yalnızca bir felaket değil, aynı zamanda insanlığa bırakılan bir mesaj. Eğer köklü değişiklikler yapmazsak, bu mesajlar her yıl daha gürültülü gelecek.
Bu noktada kendimize bir soru sormalıyız: Bu hikâyede bizim rolümüz ne olacak? İklim krizinin bu yıkıcı etkilerini inkâr etmek ve kayıtsız kalmak, ateşe bir odun daha atmakla eş değer. Unutmayalım, bu gezegenin sahibi değil, sadece misafiriyiz. Ve bu misafirlik, doğayla uyum içinde yaşamayı öğrenmediğimiz takdirde son bulabilir.
Kaynaklar
https://www.nbcnews.com/news/us-news/live-blog/california-wildfires-live-updates-rcna187298
https://www.aljazeera.com/news/2025/1/11/is-climate-change-to-blame-for-the-california-wildfires
https://www.independent.co.uk/news/world/americas/la-fires-map-live-news-california-b2678229.html