Geri dönüştüğünden şüphe duyulan pek çok öge “Dilerim ki geri dönüşürsün!” temennisiyle atık kumbaralarına atılır. Dilek döngüsü (wish recycle) olarak adlandırılan bu hareketin sonuçları umulduğu gibi iyi değildir. Bu yazımızda dilek döngüsünü ve bunun gezegene olan etkilerini inceleyeceğiz.
Çoğu kişi daha iyi bir gelecek için geri dönüşüme yönelir. Bu amaçla geri dönüşüm kumbaralarının üzerinde yazan maddeleri yani plastik, metal ve cam içeren her şeyi kumbaraya atarlar.
Geri dönüşebileceğinden şüphe duyulan atıkların, geri dönüşüm sürecine katılacağını umarak atık kumbaralarına atılmasına “dilek döngüsü” denir. İyi bir hareket gibi görünse de aslında son derece olumsuz etkilere sahiptir. Bu döngüye dahil olduğunuzda dönüştürülebilir nitelikteki pek çok malzemenin sürecin dışında kalmasına sebep olabilirsiniz.
Etkili bir geri dönüşüm için atık malzemelerin uygun bir şekilde ayrılması ve işlenmesi gerekir. Dilek döngüsüyle ise bunun tam tersi yapılır. Geri dönüştüğü umularak kumbaraya atılan ancak geri dönüşmeyen ögeler kumbaraya atılarak atıkların ayrıştırılması zorlaştırılır.
Dilek döngüsüne sürükleyen yanlışlar:
Bir ambalajın üzerinde geri dönüşüm sembolünün olması onun kesinlikle geri dönüşeceği anlamına gelmez. Bu semboller ilgili ürünün geri dönüşmesinin mümkün olduğunu belirtir, kesinlikle geri dönüşeceğini değil. Çünkü ambalaj atıklarında kullanılan malzemelerin bir standardı yoktur. Farklı malzeme, boyut ve renkteki plastikler aynı ekipmanlarla işlenemeyebilir. Bu nedenle geri dönüşüm tesisinin ne tür atıkları kabul ettiğini öğrenmeniz önemlidir.
Geri dönüşüm tesisinin kabul ettiği atık türleri özelinde de dikkat etmeniz gereken bazı konular vardır. Süt kutuları gibi kompozit atıklar ve malzemenin saflığını bozan gıda gibi atıklarla kirlenen ürünler nadiren kabul edilir.
Dilek döngüsü çevresel sorunları çözmeye yönelik iyi niyetli bir yaklaşım olsa da aslında atık yönetimini zorlaştırır ve çevreye zarar verir.
Dilek döngüsüyle akışa dahil edilen (karışan) geri dönüşemeyen atıklar normalde geri dönüştürülebilen malzemeleri kirletebilir. Bu durum yaygın olarak tüm partinin geri dönüştürülemez olarak kabul edilmesiyle ve çöpe atılmasıyla sonuçlanır. Kısacası dilek döngüsü yaptığınızda çevre kirliliğini özellikle plastik sorununu beslemiş olursunuz.
Geri dönüşüm akışındaki geri dönüşemeyen atıklar dönüşüm tesislerine ek yük ve sorun da taşır. İşçilerin bu atıkları ayıklamak için fazladan zaman ve çaba harcaması gerekir. Plastik poşetler, hortumlar gibi sarmal yapıdaki ve kredi kartından küçük atıklar geri dönüşüm makinelerine zarar verebilir. Bu tür hasarlar tesisler için masraflı tamir ve arıza sürelerine neden olabilir. İlave iş yükleri maliyetlerin artmasına yol açarak geri dönüşüm programlarının yaygınlaşmasını ve işlem döngüsünü olumsuz etkiler.
Dilek döngüsünün kapsamına giren ögelerin sayısı oldukça fazladır. Fikir vermesi açısından bazılarını sizin için listeledik:
● Kredi kartından küçük atıklar
● Kullan at sofra gereçleri
● Kağıt bardaklar
● Pizza kutuları gibi kirli atıklar
● Strafordan üretilen her şey
● Süt ve meyve suyu kartonları
● Makarna ve tuz gibi gıdaların plastik ambalajları
● Kağıt havlu ve tuvalet kağıdı
● Temizlenmemiş, mayonez gibi sos şişeleri
● Balonlu ambalaj sargısı
● Buzdolabı, çöp ve market poşetleri
● Boş ilaç tabletleri
● Parlak ambalaj kağıtları
● Plastik diş fırçaları ve karma ambalajlı diş macunları
● Streç film, ıslak mendil, plastik pipet gibi tek kullanımlık ürünler
Unutmayın! Sürdürülebilirliğin sunduğu ana çözüm geri dönüşüm değildir. Çevre kirliliğini ve plastik sorununu azaltmak için yapmanız gereken en temel iki şey vardır: Hayatınızdaki plastik kullanımını azaltmak ve hep kullanımlık ürünleri tercih etmek.
İhtiyacınız olan hep kullanımlık ürünleri Sürdür’de bulabilirsiniz. Farklı markaları tek paketle teslim alarak sürdürülebilir alışverişin keyfini çıkarabilirsiniz!
· https://recyclenation.com/2020/12/what-is-wish-cycling-and-why-does-it-matter/
· https://www.greenbiz.com/article/what-wishcycling-two-waste-experts-explain
· https://en.wikipedia.org/wiki/Wishcycling
· https://www.colorado.edu/ecenter/2023/12/15/recycling-contamination
· https://www.earthday.org/7-tips-to-recycle-better/