Yılbaşı, doğum günü ve sevgililer günü kutlamaları deyince aklınıza ilk olarak ne geliyor? Parlak süslemeler, janjanlı hediye paketleri ve konfetiler olabilir mi? Peki bu göz alıcı şeylerin ışıltısıyla perdelediği gerçeklere hiç baktınız mı? Bu yazımızda özel günlerin alacalı perdesini açarak gezegene ve dolayısıyla bizlere kesilen ağır faturayı inceleyeceğiz.
Yılın son ve ilk aylarında yoğunlaşan "özel" günler yaklaştığında pek çok kişi kutlamalar için hazırlıklara başlar. Aşırıya kaçan ikramlıklar, yemekler ve içecekler için uzun bir alışveriş listesi yapılır. Bir liste de süslemeler, konfetiler ve bir kez kullanılıp çöpe atılacak sofra takımları için hazırlanır.
Alınacak armağanları ve en gösterişli hediye paketleri için gereken ambalaj malzemelerini de unutmamak lazım. Eğer bu özel gün cadılar bayramı gibi kostümlü bir partiyse kostümler için yapılan harcamalar da var tabii. Kutlama günü alışveriş listeleri çok kabarık gelmiş olabilir ancak bunların tek maliyeti parasal değildir.
Kutlama günü etkinliklerinde kullanılan süslemelerin ve hediye paketlerinin ana malzemesi çoğunlukla plastiktir. Üstelik “kağıt” olarak tanımlanan sofra gereçleri de masum değildir. Çoğu parti şapkası gibi bunlar da plastik ve kağıttan oluşan kompozit ürünlerdir. Bu nedenle geri dönüştürülmez.
Kompozit olmayan plastik, strafor ve kağıttan üretilen sofra gereçlerinin yanı sıra süsleme malzemeleri de geri dönüştürülmez. Çünkü düzensiz şekilleri, farklı renkleri, gıdayla kirlenmiş ve küçük olmaları geri dönüşüm sürecini olumsuz etkiler.
Satın alınan hediyelere “N’olur n'olmaz” denilerek değişim kartı da eklenir. Bu iyi niyetli girişimin karbon ayak izi büyüktür. Araştırmaya göre ürün iadeleri yılda yaklaşık 16 milyon metrik ton karbondioksit salınımına sebep olur. E-ticaret iadeleri diğerlerine göre %14 daha fazla atık (paketleme malzemeleri gibi) üretir. Üstelik iade edilen her ürün yeniden satışa konabilecek nitelikte değildir. Bir yılda iade edilen ürünlerin yaklaşık 2.6 milyar kg’ı çöpe atılır.
İade veya değişim sürecine girmeyecek doğru hediyeleri seçebilirsiniz. Fakat bunları paketlemek için kullanacağınız janjanlı ambalajlar, plastik rafya şeritler, kurdeleler ve bantların da çevre üzerinde büyük etkisi vardır. Her yıl hediye paketlemek için yaklaşık 8.000 ton ambalaj kağıdı kullanılır.
“Çam ağacı olmadan yılbaşı olmaz. Üstelik doğasever olarak yapay ağaçları tercih ediyoruz.” diyorsanız bir de bu açıdan bakın: ABD Ticaret Bakanlığı'na göre tüm yapay çamların %80’i Çin'de üretilir. Tek zararı Çin’den başlayan çok aşamalı ve bol karbon salınımlı yolculuklarla sınırlı değildir. Bu ağaçlar biyolojik olarak parçalanamayan plastikleri ve kurşun gibi metal toksinleri de içerebilir. Bir araştırma plastik yılbaşı ağaçlarının toksik bir kanserojen olan PVC içerdiğini ortaya çıkardı.
Yılda bir kez yaşanan özel günleri kutlamanın birçok sürdürülebilir yolu vardır. İlham vermesi için bazılarını sizin için bir araya getirdik:
Unutmayın! Sevgiyi ve mutluluğu paylaşmanın sürdürülebilir bir yolu mutlaka vardır.
Quick Tree Facts | National Christmas Tree Association
Christmas tree natural vs artificial
The environmental impact of the holiday season – Clean Air Partnership
How Green Is Your Artificial Christmas Tree? You Might Be Surprised