Yaşam

Yaşam

Yer Altına Karbon Gömmek Dünyayı Kurtarabilir mi?

İklim krizine karşı en çok dillendirilen “kurtarıcı planlardan” biri, fazla karbondioksiti yakalayıp yerin derinliklerindeki kaya katmanlarına gömmekti. Fabrikaların, enerji santrallerinin ve hatta atmosferden doğrudan çekilen CO₂’nin gözenekli kaya tabakalarının arasına pompalanması ve orada binlerce yıl kalması kâğıt üzerinde harika görünüyordu. Yayınlanan yeni bir araştırma ise bu “yer altı sandığı” fikrinin düşündüğümüz kadar sınırsız olmadığını gösteriyor.

Devamını Oku

Dünyanın En Sürdürülebilir Şehirleri

“Daha sürdürülebilir bir hayat nasıl olur?” sorusu son yıllarda çoğumuzun zihnini meşgul ediyor. İşte bu soruya cevap bulmak için dünyadaki bazı şehirler adeta laboratuvar gibi çalışıyor. Kendi yaşam biçimlerini yeniden kurgulayıp doğayla uyumlu, insanı merkeze alan, geleceğe umut veren adımlar atıyorlar. Gel, bu şehirlerdeki uygulamalara biraz yakından bakalım.

Devamını Oku

Akdeniz’in Dünya Mirası Şehirleri İklim Kriziyle Yüz Yüze

UNESCO geçtiğimiz Temmuz ayında çok önemli bir rapor yayımladı. Raporun başlığı “Akdeniz’deki Dünya Mirası Şehirlerinde İklim Değişikliği”. İlk kez bu kadar kapsamlı bir şekilde, bölgedeki tarihî şehirlerin iklim krizinden nasıl etkilendiği masaya yatırıldı. Raporda 114 şehir incelendi. Bunların arasında hepimizin bildiği Venedik, Dubrovnik, Atina gibi kentler var ama tabii ki Türkiye de bu listenin önemli bir parçası.

Devamını Oku

Mikroplastikler Gıdanın Geleceğini Tehdit Ediyor

Yeni bir araştırmaya göre, mikroplastikler fotosentezi %7 ila %12 oranında azaltabiliyor. İlk bakışta bu oran küçük görünebilir. Ama unutmayın, fotosentez tüm yaşamın kalbi. Bitkilerin güneş ışığını alıp enerjiye dönüştürmesi yavaşladığında, zincirleme bir etki başlıyor. Tarlalar daha az ürün veriyor, çiftçiler daha az hasat yapıyor, sofralara daha az gıda geliyor.

Devamını Oku

Sulara Gömülen Ülke: Tuvalu

Gözünüzün önüne şöyle bir yer getirin: 11 bin kadar insanın yaşadığı, incecik mercan adacıkları. Sabah güneşi doğduğunda lagünün üstünde parlayan ışıklar, tuzlu esinti. Ama ufukta sessiz bir tehlike var: Burası Tuvalu ve bu küçük ada ülkesi, her geçen gün okyanusun içine biraz daha gömülüyor. Bilim insanları uyarıyor: 2050’ye gelindiğinde Tuvalu’nun büyük kısmı yüksek gelgitin altında kalacak. Yüzyıl sonunda ise ülkenin %90’ının tamamen sulara gömülmesi bekleniyor. Yani ortada sadece çevresel değil, varoluşsal da bir tehdit var.

Devamını Oku

Küresel Plastik Anlaşması: Dünya Plastik Krizine Çözüm Arıyor

Plastik üretimi, 1950’den bu yana 200 kattan fazla arttı. OECD’ye göre hiçbir müdahale olmazsa 2060’a kadar 3 kat daha artacak. Kısacası dünya, eşi benzeri görülmemiş bir plastik krizinin içinde. Ve bu krizi durdurmak için 170’ten fazla ülke şu anda Cenevre’de aynı masada. Hedef plastik kirliliğine karşı tarihte ilk kez yasal bağlayıcılığı olan küresel bir anlaşma sağlamak. Fakat bu pek de kolay değil. Çünkü masada yalnızca ülkeler yok. Çıkarlarını korumaya gelen yüzlerce endüstri temsilcisi de var. Bu görüşmelerden gerçekten bir sonuç çıkar mı? Yoksa plastik çağı kaldığı yerden devam mı eder? Göreceğiz.

Devamını Oku

Küçücük Bir Tür, Devasa Bir Yıkım

Dünya’nın üzerinde milyarlarca yıldır yaşam var. Dinozorların ihtişamlı adımları, mamutların ağır yürüyüşleri, mercan resiflerinin rengârenk dansı… Her tür, bu sahnede kendine has bir rol oynadı. Derken sahneye çok yeni bir oyuncu çıktı: Biz. İnsan, tarihin devasa takviminde sadece göz açıp kapayıncaya kadar var olan minicik bir parantez. Bugün Dünya’daki tüm canlı kütlenin yalnızca %0,01’ini oluşturuyoruz. Yani gezegenin biyolojik pastasında neredeyse görünmez bir dilim gibiyiz. Ama maalesef görünmezliğimiz etkisizliğimiz anlamına gelmiyor. Aksine, etkimiz devasa. Bilim insanlarının yaptığı kapsamlı bir araştırmaya göre, medeniyetin başlangıcından bu yana vahşi memelilerin %83’ünü, bitkilerin ise yarısını yok ettik. Kuşların çoğu artık vahşi değil; nüfusun %70’i tavuk çiftliklerinde yaşıyor. Memelilerin %60’ı ise sığır, domuz, koyun gibi bizim besin zincirimize hapsolmuş hayvanlardan oluşuyor. Yani doğanın çeşitliliğini yitirdiği bir çağdayız.

Devamını Oku

Çeşme’deki Zorunlu Su Kesintisi Geleceğin Provası mı?

Geçtiğimiz günlerde İzmir’in en gözde turizm merkezlerinden biri olan Çeşme’de yaşayanlar ve tatilciler için tatsız bir haber geldi: Su kesintisi. Sadece birkaç saatliğine değil, belirli saat aralıklarında düzenli olarak uygulanacak şekilde… Neden mi? Alaçatı Kutlu Aktaş Barajı’nda doluluk oranı %5’in altına düşmüş durumda. İzmir Büyükşehir Belediyesi, yaşanan kuraklık, azalan yağışlar ve yaz sezonunda artan nüfus nedeniyle su ihtiyacının mevcut kaynaklarla karşılanmasında kritik bir noktaya gelindiğini açıkladı. Ve su kesintisi kararı alındı. İlki 25 Temmuz gecesi uygulanacak olan bu kesinti, ilerleyen günlerde de her gece aynı saatlerde tekrarlanacak. Ama gelin biraz düşünelim: Bu yalnızca bir su kesintisi mi, yoksa gelecekte bizi bekleyenlerin bir fragmanı mı?

Devamını Oku

Küçük Bir Sorudan Büyük Bir Harekete: Plastiksiz Temmuz

Hiç düşündün mü, bir ay boyunca plastik kullanmadan yaşamak mümkün mü? Günlük hayatın tam ortasında, fark etmeden ne kadar çok plastik tükettiğimizi hiç sorguladın mı? İşte Plastiksiz Temmuz tam da bu sorudan doğdu. Bir avuç insan, “Acaba mümkün mü?” diye denedi. Sonra milyonlarca kişi katıldı. Şimdi her yıl Temmuz ayında, dünyada milyonlarca insan aynı soruyu kendine soruyor: “Ben bir ay boyunca plastikten uzak durabilir miyim?” Belki de cevap düşündüğünden daha basit.

Devamını Oku

Sessiz Bir Katil: Sıcak Hava Dalgaları

Günlük yaşamda da farkına vardığımız üzere dünya giderek daha sıcak bir yere dönüşüyor. Üstelik bu yalnızca yaz aylarında hissedilen bunaltıcı sıcaklıklarla sınırlı değil. İklim değişikliğinin en yıkıcı etkilerinden biri olan sıcak hava dalgaları artık daha sık, daha uzun süreli ve daha ölümcül. Son yıllarda Avrupa'dan Asya'ya, Afrika’dan Amerika’ya kadar pek çok bölge, tarihin en sıcak günlerini yaşadı. Bilimsel veriler bu ekstrem hava olaylarının artık doğrudan iklim değişikliğiyle bağlantılı olduğunu net biçimde ortaya koyuyor. Üstelik bu dalgalar özellikle yaşlılar, çocuklar, kronik hastalığı olanlar ve açık alanda çalışanlar için ciddi birer sağlık tehdidi.

Devamını Oku

Diğer Ülkeler Orman Yangınlarıyla Nasıl Mücadele Ediyor?

Türkiye yine orman yangınlarıyla boğuşuyor. Yaz sıcakları bastırdı mı, gözümüz bir yandan ormanlık alanlara çevriliyor. Haber bültenlerinde yine “rüzgârın etkisiyle yayılan alevler”, “havadan ve karadan müdahale”, “tahliye edilen köyler” cümleleri dönmeye başlıyor. Sanki her yaz aynı filmi tekrar izliyoruz. Peki gerçekten elimizden gelen her şeyi yapıyor muyuz? Başka ülkeler bu işin üstesinden nasıl geliyor? Gelin, yangınların sık yaşandığı ülkelerin önleme, eğitim, müdahale, toplum katılımı ve teknoloji kullanımı gibi konularda nasıl yol aldığını birlikte inceleyelim.

Devamını Oku

Zeytin Yasası Neler Getiriyor?

Zeytin… Yalnızca bir ağaç değil. Ege’nin rüzgârında serpilen bir kültür, Akdeniz’in güneşinde yıllarca büyüyen bir yaşam biçimi. Şimdi ise bu yüzyıllık yaşam, yeni bir yasa teklifiyle tehdit altında. “Süper İzin” denilen bir torba yasa geçtiğimiz günlerde TBMM’deki komisyondan geçti. Yasanın temel amacı, enerji, maden ve ulaşım gibi sektörlerde yatırım süreçlerini hızlandırmak. Ancak bunu yaparken çevresel korumaları zayıflatması ve yerel halkın geçim kaynaklarını riske atması, kamuoyunda ciddi tartışmalara yol açtı. Peki bu yasa neleri değiştiriyor? Neden bu kadar çok tepki çekiyor? Gelin birlikte bakalım.

Devamını Oku

1,5 Derece Hedefi İçin Zaman Daralıyor

Kulağa biraz kıyamet senaryosu gibi geliyor olabilir ama maalesef gerçek: 19 Haziran 2025’te yayımlanan bir araştırma, küresel karbon bütçesinin mevcut emisyon hızında yaklaşık 2 yıl içinde tükenebileceğini ortaya koydu. Bilim insanları, dünyamızın 1,5 derece ısınma sınırını aşmamak için elinde kalan karbon bütçesinin sadece 2 yıl yeteceğini söylüyor. Yani bugünkü hızla atmosfere salmaya devam ettiğimizde, sadece 2 yıl içinde bu kritik sınırı aşacak kadar kirletmiş olacağız. Ve sonrası? İşte orası pek iç açıcı değil…

Devamını Oku

Yeşil Mesajlı Animeler

İklim krizi, ormansızlaşma, kirlilik, hayvanların yok oluşu… Çevreyle ilgili sorunlar artık dünyanın dört bir yanında herkesin gündeminde. Bu konular sadece haberlerde ya da bilimsel raporlarda karşımıza çıkmıyor; sanatın, edebiyatın ve hatta animenin içinde de yer buluyor. Evet, yanlış duymadınız: Japonya’nın bize armağan ettiği bu rengârenk ve duygusal animasyon dünyası, doğa ve çevre temalarına oldukça duyarlı bir şekilde yaklaşıyor. Bazı animeler, doğanın güzelliğini hayranlıkla anlatırken bazıları da insanın doğaya verdiği zararı gözler önüne seriyor. Kimi zaman fantastik ormanlarda, kimi zaman gelecekte geçen distopik dünyalarda karşımıza çıkıyor bu temalar. Ama hepsinin ortak noktası, izleyiciye “Doğayla ilişkimiz nereye gidiyor?” sorusunu sorması. Hazırsanız, çevre temalı anime dünyasında güzel bir yolculuğa çıkalım. İşte bu konuda öne çıkan bazı unutulmaz yapımlar.

Devamını Oku

Sigara İzmaritleri: Küçük Bir Atık, Büyük Bir Tehdit

Günlük yaşamın sıradan bir parçası gibi görünen sigara izmaritleri, aslında çevremiz için büyük bir tehlike barındırıyor. Dünya genelinde her yıl yaklaşık 6 trilyon sigara tüketiliyor ve bu sigaraların büyük çoğunluğunun izmariti gelişi güzel çevreye atılıyor. Görsel kirliliğin ötesinde, bu küçük atıkların doğaya ve canlı yaşamına etkisi düşündüğünüzden çok daha büyük.

Devamını Oku

Güneş Kremleri Mercan Resiflerini Nasıl Yok Ediyor?

Denize girmeden önce güneş kremimizi sürmek, güneşin zararlı etkilerinden korunmak için attığımız rutin bir adım. Ama bu basit alışkanlığımız, okyanusların en hassas ekosistemlerinden biri olan mercan resiflerine ciddi zararlar veriyor olabilir. Son yıllarda bilimsel araştırmalar, bazı güneş kremi içeriklerinin mercanlar üzerinde toksik etkiler yarattığını ortaya koyuyor. Peki, bu nasıl oluyor? Hangi içerikler riskli? Doğaya daha duyarlı bir koruma mümkün mü? Gelin birlikte detaylıca inceleyelim.

Devamını Oku

Doğayla Uyumlu Bir Tarım Devrimi: Fukuoka Tarımı

Günümüz dünyasında tarım, modernleşmenin en çok etkilediği alanlardan biri. Kimyasallarla verimi artırmaya çalışırken doğanın dengesini bozduk, toprağı yorduk, suyu kirlettik. Ve şimdi, tüm bu sonuçlarla yüzleştiğimiz bir dönemdeyiz: İklim krizi, biyoçeşitlilik kaybı, pestisitlerin sağlık üzerindeki etkileri… Bu tablo içinde bize umut veren yöntemlerden biri, Masanobu Fukuoka’nın geliştirdiği “doğal tarım”. Doğayı taklit ederek üretim yapmayı hedefleyen bu yöntem, sadece toprak için değil; insan sağlığı, çevre ve sürdürülebilirlik açısından da bir devrim niteliğinde.

Devamını Oku

Bu Ay İstanbul’da Doğa Konuşuyor: Kaçırmamanız Gereken Mayıs Etkinlikleri

Güneş biraz daha fazla yüzünü göstermeye, çiçekler cesurca açmaya başlamışken; İstanbul’un dört bir yanında doğaya, dönüşüme ve sürdürülebilir yaşama dair harika etkinlikler birbiri ardına geliyor. Hem ilham almak hem bir şeyler öğrenmek hem de güzel vakit geçirmek için ajandanızı açıp bu tarihleri not etmeye hazır olun! İşte bu ayın kaçırılmaması gereken etkinlikleri.

Devamını Oku

Geri Dönüşüm Aldatmacası: Kullanılmış Kıyafetler Üçüncü Dünya Ülkelerinde Çevresel Felaket Yaratıyor

Günümüzde sürdürülebilirlik ve geri dönüşüm kavramları moda endüstrisinin pazarlama stratejilerinde sıkça yer buluyor. Ancak bu kavramların ardında yatan gerçekler, özellikle gelişmekte olan ülkelerde ciddi çevresel ve sosyal sorunlara yol açıyor. Batı ülkelerinde geri dönüşüm amacıyla toplanan kullanılmış kıyafetlerin büyük bir kısmı Afrika ve Asya'daki ülkelere gönderilerek bu bölgelerde çevresel felaketlere neden oluyor.

Devamını Oku

İklim Krizinin Sessiz Kurbanları: Böcekler Nereye Gitti?

Balkon lambasının etrafında dönüp duran pervaneler, yaz akşamları kulağımızda vızıldayan sinekler, bahçedeki uğur böcekleri ve kelebekler… Çocukluğumuzun bir parçası olan pek çok böcek türü artık neredeyse görünmez hâle geldi. Peki ama neden?

Devamını Oku

Yükleniyor